Gỡ khó cho hộ kinh doanh: Đề xuất bỏ quy định “đòi” số định danh cá nhân khách lẻ trên hóa đơn

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có văn bản góp ý quan trọng gửi Bộ Tài chính về dự thảo Nghị định quản lý thuế đối với hộ kinh doanh. Đáng chú ý, VCCI đề xuất nâng ngưỡng doanh thu bắt buộc áp dụng hóa đơn điện tử (HĐĐT) từ 1 tỷ lên 3 tỷ đồng để phù hợp với thực tiễn năng lực của các hộ kinh doanh nhỏ lẻ.

Ngưỡng 1 tỷ đồng: Quá sức với hộ kinh doanh nhỏ

Theo dự thảo do Bộ Tài chính xây dựng, các hộ kinh doanh có doanh thu hàng năm từ 1 tỷ đồng trở lên sẽ thuộc diện bắt buộc phải áp dụng HĐĐT có mã của cơ quan thuế. Mục tiêu của quy định này nhằm tăng cường sự minh bạch và chống thất thu thuế.

Tuy nhiên, VCCI cho rằng con số 1 tỷ đồng là chưa hợp lý. Mức này chỉ cao hơn ngưỡng không chịu thuế khoảng 500 triệu đồng, trong khi năng lực tài chính và trình độ quản trị của nhóm đối tượng này còn rất hạn chế. Hơn nữa, ngưỡng 1 tỷ đồng không tương thích với các mốc doanh thu đang dùng để tính thuế theo phương pháp kê khai (hiện là 3 tỷ đồng và 50 tỷ đồng).

Thực trạng đáng lo ngại: Thiếu vốn, yếu công nghệ

Để chứng minh cho đề xuất của mình, VCCI đã dẫn chứng số liệu từ cuộc khảo sát nhanh thực hiện vào tháng 6/2025. Kết quả cho thấy việc triển khai HĐĐT đối với hộ doanh thu trên 1 tỷ đồng gặp rào cản lớn:

• Về kỹ năng công nghệ: Có tới 77% hộ kinh doanh ở nông thôn và 67% ở đô thị thiếu kiến thức, kỹ năng sử dụng công nghệ.

• Về tài chính: 32% hộ ở nông thôn và 23% ở đô thị gặp khó khăn về vốn đầu tư thiết bị, phần mềm.

Vì vậy, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo nâng ngưỡng bắt buộc lên mức doanh thu trên 3 tỷ đồng. Đối với các hộ dưới ngưỡng này, cơ quan thuế có thể giám sát qua các nguồn dữ liệu khác thay vì ép buộc chuyển đổi số khi chưa đủ nguồn lực.

Bất cập quy định “đòi” thông tin khách hàng lẻ Bên cạnh vấn đề doanh thu, VCCI cũng kiến nghị gỡ vướng về quy định thông tin người mua trên hóa đơn.

Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP, hóa đơn điện tử bắt buộc phải có mã số thuế hoặc số định danh cá nhân (CCCD) của người mua, trừ một số trường hợp đặc thù như siêu thị, xăng dầu… Điều này đồng nghĩa với việc các tiệm tạp hóa, siêu thị mini, quán ăn, nhà nghỉ… cũng phải yêu cầu khách hàng cung cấp số định danh cá nhân khi xuất hóa đơn.

VCCI nhận định quy định này thiếu khả thi vì:

1. Đặc thù bán lẻ: Lượng khách đông, giá trị giao dịch nhỏ, cần thanh toán nhanh.

2. Tâm lý khách hàng: Người tiêu dùng thường không thoải mái khi phải cung cấp thông tin cá nhân cho những giao dịch nhỏ lẻ hằng ngày.

3. Gánh nặng chi phí: Hộ kinh doanh phải tốn thêm nhân sự và thời gian để nhập liệu.

Do đó, VCCI đề nghị cho phép hóa đơn của hộ kinh doanh không bắt buộc phải có mã số thuế/số định danh cá nhân nếu người mua là cá nhân không kinh doanh.

Các đề xuất của VCCI được kỳ vọng sẽ tạo môi trường kinh doanh thuận lợi hơn, giảm bớt thủ tục hành chính rườm rà, giúp các hộ kinh doanh vừa và nhỏ yên tâm hoạt động và phát triển.

Theo Người Lao Động