Hiểu đúng về Điểm công dân số trên VNeID: Là quyền lợi, không phải công cụ giám sát

Trước những lo ngại của dư luận về việc “Điểm công dân số” có thể bị sử dụng để đánh giá đạo đức, giám sát đời tư hay hạn chế quyền lợi như một số mô hình tín dụng xã hội ở nước ngoài, chiều ngày 23/12, đại diện Bộ Công an đã có câu trả lời chính thức. Theo đó, điểm số này hoàn toàn mang tính khuyến khích, tạo thuận lợi cho người dân chứ không phải là công cụ để phân biệt đối xử.

1. Xóa tan nỗi lo “phân biệt đối xử” Tại buổi thông tin báo chí, đại diện Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06 – Bộ Công an) khẳng định rõ ràng:

“Hệ thống điểm công dân số không phải là thước đo phẩm chất con người hay công cụ để cơ quan nhà nước phân biệt đối xử, gây khó khăn cho người dân trong việc tiếp cận các dịch vụ thiết yếu.”

Điều này đồng nghĩa với việc:

• Không có chuyện người điểm thấp bị cấm đi lại, cấm vay vốn hay bị từ chối giải quyết thủ tục hành chính.

• Không có chuyện điểm số này dùng để bêu riếu hay xếp hạng công dân theo các tiêu chuẩn đạo đức mơ hồ.

2. Bản chất thực sự của Điểm công dân số là gì?

Bộ Công an giải thích, đây thực chất là một cơ chế đánh giá mức độ tương tác và độ tin cậy của dữ liệu người dùng trên môi trường số. Điểm số được hình thành dựa trên:

• Tính chính xác và đầy đủ của thông tin cá nhân (Dữ liệu “Đúng, Đủ, Sạch, Sống”).

• Tần suất sử dụng dịch vụ công trực tuyến (thay vì làm thủ công).

• Việc chấp hành các quy định về cư trú, khai báo trên VNeID.

3. Người dân được lợi gì khi có điểm cao?

Thay vì trừng phạt, hệ thống này hướng tới cơ chế “thưởng” và tạo thuận lợi:

• Ưu tiên giải quyết thủ tục: Người có điểm tín nhiệm số cao (do dữ liệu sạch, rõ ràng) có thể được hệ thống xử lý hồ sơ nhanh hơn (luồng xanh).

• Vay vốn tín chấp dễ dàng: Trong tương lai, điểm công dân số kết hợp với dữ liệu tín dụng có thể giúp người dân vay các khoản nhỏ tại ngân hàng mà không cần chứng minh thu nhập phức tạp (đẩy lùi tín dụng đen).

• Tiện ích mở rộng: Hưởng các ưu đãi khi sử dụng các dịch vụ liên kết công – tư.

4. Vì sao cần triển khai ngay lúc này?

Việc xây dựng dữ liệu điểm công dân số là bước đi cần thiết để tiến tới xã hội số văn minh. Nó khuyến khích người dân hình thành thói quen:

• Làm thủ tục online thay vì chen chúc trực tiếp.

• Trung thực trong khai báo thông tin.

• Sử dụng căn cước điện tử thay cho giấy tờ rườm rà.

Như vậy, người dân hoàn toàn có thể yên tâm sử dụng và cập nhật thông tin trên VNeID. “Điểm công dân số” là công cụ để phục vụ nhân dân tốt hơn, minh bạch hóa thủ tục hành chính, tuyệt đối không phải là “vòng kim cô” giám sát như những tin đồn thất thiệt.

Theo Dantri