Sốc: 69% người Mỹ không có nổi 1.000 USD phòng thân – Khi “Giấc mơ Mỹ” vỡ mộng vì chi tiêu quá trán

Chúng ta thường nghĩ người Mỹ giàu có, thu nhập hàng chục ngàn đô mỗi năm. Thế nhưng, số liệu từ Forbes vừa tiết lộ một sự thật trần trụi: Gần 70% dân số nước này đang sống mòn mỏi theo kiểu “làm đâu tiêu đó” (Paycheck to paycheck) và sẽ lâm vào khủng hoảng ngay lập tức nếu cần 1.000 USD (khoảng 25 triệu VNĐ) cho một việc khẩn cấp.

Con số giật mình từ cường quốc số 1

Theo khảo sát của GoBankingRates được tạp chí Forbes dẫn lại, 69% người Mỹ được hỏi thừa nhận họ có ít hơn 1.000 USD trong tài khoản tiết kiệm. Trong đó, một tỷ lệ lớn thậm chí không có một đồng nào.

Điều này có nghĩa là nếu ngày mai xe hỏng, ốm đau phải đi viện, hay mất việc đột ngột, đa số người Mỹ sẽ phải đi vay nợ thẻ tín dụng hoặc rơi vào bế tắc tài chính.

Vì sao lương cao mà vẫn “rỗng túi”?

Tại sao một đất nước có thu nhập bình quân đầu người cao hàng đầu thế giới lại rơi vào cảnh này? Có 3 “thủ phạm” chính:

• Lạm phát và Bão giá: Giá cả sinh hoạt (thuê nhà, thực phẩm, xăng dầu) tại Mỹ tăng phi mã trong 2 năm qua, “ăn mòn” toàn bộ phần lương tăng thêm.

• Văn hóa tiêu dùng & Thẻ tín dụng: Khác với người Việt “ăn chắc mặc bền”, người Mỹ có văn hóa tiêu dùng mạnh (Consumerism). Họ dễ dàng quẹt thẻ tín dụng để mua sắm những thứ vượt quá khả năng chi trả. Nợ thẻ tín dụng tại Mỹ hiện đã vượt mốc 1.000 tỷ USD.

• “Lối sống phình to” (Lifestyle Creep): Khi thu nhập tăng, chi tiêu cũng tăng theo. Thay vì tiết kiệm, họ chuyển sang thuê căn hộ xịn hơn, mua xe sang hơn, dẫn đến số dư cuối tháng vẫn bằng 0.

Nhìn người lại ngẫm đến ta

Đặt cạnh bài viết lúc nãy về việc “Người Việt ồ ạt gửi tiền ngân hàng”, chúng ta thấy một sự tương phản thú vị.

• Người Việt tuy thu nhập thấp hơn, nhưng tư duy “tích cốc phòng cơ” lại giúp chúng ta có sức đề kháng tốt hơn trước các cú sốc kinh tế.

• Người Mỹ thu nhập cao nhưng thiếu quỹ dự phòng, nên rất dễ bị tổn thương.

Bài học tài chính sống còn: Quỹ khẩn cấp (Emergency Fund)

Từ câu chuyện của người Mỹ, bài học rút ra cho chúng ta là: Thu nhập bao nhiêu không quan trọng bằng giữ lại được bao nhiêu.

Các chuyên gia tài chính khuyên rằng, trước khi nghĩ đến đầu tư làm giàu, mỗi cá nhân/gia đình cần xây dựng Quỹ khẩn cấp:

1. Mức tối thiểu: Đủ chi tiêu cơ bản trong 3 – 6 tháng (tiền nhà, ăn uống, điện nước…).

2. Nơi cất giữ: Gửi tiết kiệm ngân hàng kỳ hạn ngắn hoặc không kỳ hạn (để rút được ngay khi cần, không mang đi đầu tư mạo hiểm).

Lời kết: Đừng để vẻ hào nhoáng bên ngoài đánh lừa. Một người đi xe sang, dùng đồ hiệu nhưng không có nổi 25 triệu đồng trong tài khoản thì rủi ro hơn nhiều so với một người đi xe số nhưng có sổ tiết kiệm vững vàng. Hãy làm chủ đồng tiền trước khi để đồng tiền làm chủ mình.